Mục lục [Ẩn]
Ai cũng biết rằng, chất lượng không khí kém sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng hô hấp của con người. Và một trong những đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất đó là người bệnh hen phế quản. Vậy chất lượng không khí và hen phế quản có mối liên hệ như thế nào? Làm sao để bảo vệ người bị hen phế quản tốt nhất trước tình trạng không khí ngày càng nhiều khói bụi như hiện nay? Đọc và tìm hiểu thêm trong bài viết sau đây nhé!
Mối liên hệ giữa chất lượng không khí và hen phế quản
Hen phế quản là gì?
Hen phế quản (HPQ) là một bệnh viêm mạn tính tại đường thở, làm tăng phản ứng của phế quản thường xuyên khi gặp các tác nhân kích thích, dẫn đến co thắt lan tỏa cơ trơn phế quản. Những cơn hen phế quản với các biểu hiểu là những đợt thở rít, thở khò khè, khó thở, nghẹt lồng ngực tái diễn.
Tần suất và thời gian của sự co thắt phế quản không cố định, thường có thể hồi phục tự nhiên hoặc sau khi dùng thuốc giãn phế quản.
Biểu hiện của cơn hen phế quản cấp là đợt thở rít, khó thở, nghẹt lồng ngực
Các yếu tố nguy cơ của hen phế quản
- Với hen phế quản không do dị ứng, các yếu tố nguy cơ đó là di truyền (gặp ở 35-70% bệnh nhân hen phế quản), yếu tố tâm lý (lo âu, stress), thời tiết lạnh, rối loạn tiết hormon, hoạt động gắng sức…
- Với hen phế quản do dị ứng: các dị nguyên là một trong những yếu tố quan trọng nhất phát triển hen phế quản. Các dị nguyên có thể là bụi nhà, phấn hoa, lông chó mèo, bọ nhà, nấm mốc, chất tiết của con gián, ...
-Nhiễm trùng hô hấp trên cũng làm khởi phát cơn hen và làm bệnh hen nặng lên.
- Khói thuốc lá là yếu tố gây cơn hen thường gặp.
- Môi trường ô nhiễm làm tăng tần xuất các cơn hen và tỷ lệ bệnh nhân
- Thức ăn: 1 số loại thức ăn ( tôm, cú, cá, hải sản,..) làm tăng khả năng xuất hiện triệu chứng hen phế quản.
Người bị hen phế quản cần thật sự cẩn trọng trước sự gia tăng của bụi mịn
Sau khi nhận thấy có mối liên giữa tăng nồng độ bụi mịn trong không khí và gia tăng số lượng nhập viện do hen phế quản, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện.
Dựa vào kích thước và khả năng tác động đến sức khỏe con người, người ta chia vật chất hạt (bụi) thành các nhóm: bụi thô (kích thước 2.5-10 µm), bụi mịn PM2.5 (<2.5 µm). Ngoài ra, với kích thước nhỏ hơn người ta có thể phân loại thêm thành bụi siêu mịn (<1 µm) và bụi nano (<0.1 µm).
Với bụi thô, chúng có thể đến được các đường dẫn khí nhưng thường sẽ bị giữ lại và đẩy ra ngoài bởi hệ thống lông rung và phản ứng ho. Còn các hạt bụi mịn với kích thước đủ nhỏ, chúng có thể tiến sâu vào trong đến các phế nang. Chúng làm tổn thương các tế bào phổi, khiến phổi bị nhiễm độc.
Khi sống trong môi trường có nhiều bụi mịn, tần suất các cơn hen sẽ tăng lên và mức độ khó thở, nghẹt lồng ngực… cũng nặng nề hơn.
Người bệnh hen phế quản nên làm gì?
Người bệnh nên bảo vệ mình tối đa trước sự ô nhiễm của môi trường:
- Chú ý luôn mang theo thuốc bên mình.
- Sử dụng các máy lọc không khí có chức năng lọc bụi mịn tại nhà. Thường xuyên lau dọn nhà cửa.
- Sử dụng khẩu trang đạt tiêu chuẩn mỗi khi ra ngoài.
- Sử dụng kết hợp thêm các thảo dược có tác dụng giải độc và bảo vệ phổi hàng ngày.