Nuôi dưỡng trẻ nhỏ đặc biệt trong những năm đầu đời có vai trò vô cùng quan trọng với sự phát triển của trẻ về sau. Các chuyên gia hàng đầu về nhi khoa và dinh dưỡng đã đưa ra 10 thông điệp quan trọng trong việc nuôi dưỡng trẻ nhỏ đến các bà mẹ trên toàn cầu.
-
Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu (trẻ được 180 ngày tuổi)
- Nên cho trẻ bú sữa non sớm trong vòng 1 giờ sau sinh
- Cho trẻ bú hoàn toàn và theo nhu cầu trong 6 tháng đầu mà không cần cho trẻ ăn bất cứ một loại thức ăn, thức uống nào.
- Nguy cơ có thể xảy ra nếu trẻ không được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu:
+ Trẻ dễ bị suy dinh dưỡng
+ Trẻ mắc bệnh vì thiếu các yếu tố bảo vệ có trong sữa mẹ
+ Trẻ dễ bị tiêu chảy do thức ăn bổ sung không sạch hay khó tiêu
+ Trẻ có thể bị dị ứng với thức ăn không phù hợp
+ Tăng nguy cơ mang thai của bà mẹ
-
Tiếp tục cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu cho tới 2 tuổi hoặc hơn
- Từ 6-12 tháng, sữa mẹ tiếp tục cung cấp hơn một nửa nhu cầu dinh dưỡng của trẻ và từ 12-24 tháng, sữa mẹ cung cấp ít nhất 1/3 nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, vì vậy, cần tiếp tục cho trẻ bú mẹ để tận dụng được nguồn dinh dưỡng quý.
- Sữa mẹ còn tiếp tục cung cấp các yếu tố bảo vệ trẻ khỏi mắc nhiều loại bệnh
- Tạo sự gần gũi mẹ con và giúp trẻ phát triển tâm lý
-
Bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung từ khi trẻ được 6 tháng với lượng thức ăn ít và tăng dần khi trẻ lớn hơn, duy trì bú mẹ đến hết 24 tháng.
Bảng: chế độ bổ sung thức ăn cho trẻ theo từng khoảng thời gian
-
Cho trẻ ăn bổ sung đặc dần và thay đổi loại thức ăn khi trẻ lớn dần, phù hợp với nhu cầu và khả năng tiêu hóa của trẻ.
- Khi trẻ được 6 tháng tuổi, cho trẻ ăn những thức ăn xay nhỏ, nghiền nát và nấu nhuyễn
- Đến 8 tháng tuổi, cho trẻ ăn thêm các thức ăn cầm nắm được trên tay
- Trẻ 12 tháng, nên cho trẻ ăn các thức ăn cùng gia đình và nên ưu tiên nhiều thịt, trứng và cá
- Tránh những thức ăn cứng và có thể gây hóc cho trẻ như các loại hạt, nho, cà rốt sống, khoai lang sống…
-
Cho trẻ ăn đủ bốn nhóm thực phẩm để đảm bảo cung cấp đủ chất cho sự phát triển của trẻ.
- Ngoài bột, cháo hay cơm, cần cho trẻ ăn các loại thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ thường xuyên trong khả năng có thể
- Hàng ngày nên cho trẻ ăn các loại rau có màu xanh đậm; củ, quả có màu đỏ, càng, da cam chứa nhiều Vitamin A hàng ngày.
- Nhớ đưa mỡ hay dầu ăn vào bữa ăn của trẻ
- Trước bữa ăn hoặc trước khi bú mẹ, cần tránh cho trẻ uống:
+ Nước chè, cà phê, nước ngọt có ga
+ Nước trái cây trước khi bú mẹ và trước bữa ăn
-
Tăng cường vi chất dinh dưỡng cho trẻ như vitamin A, sắt, kẽm…
Bạn có thể tăng cường các vi chất dinh dưỡng cho trẻ bằng cách lựa chọn thực phẩm giàu vi chất và ăn các sản phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng
- Cho trẻ ăn thực phẩm giàu vi chất như rau, củ, quả có màu đỏ, màu xanh thẫm và thịt, trứng, cá…
- Khuyến khích cho trẻ ăn và uống thêm các sản phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng
- Bà mẹ cho con bú cần được bổ sung vi chất hoặc các thực phẩm tăng cường vi chất để đảm bảo sức khỏe cho bà mẹ và nâng cao chất lượng sữa mẹ.
- Thực hành vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm tốt
- Người chăm sóc trẻ cần rửa tay bằng xà phòng trước khi chuẩn bị thức ăn và trước khi cho trẻ ăn
- Rửa tay bằng xà phòng cho trẻ trước và sau khi ăn
- Cho trẻ ăn ngay sau khi nấu
- Sử dụng dụng cụ sạch để nấu ăn cho trẻ
- Sử dụng cốc và bát sạch cho trẻ ăn
- Thức ăn cần được đậy cẩn thận
- Tránh sử dụng bình sữa vì khó rửa sạch
- Tăng cường chăm sóc trẻ khi bị ốm
Khi trẻ bị ốm và ngay cả sau khi khỏi bệnh, cần cho trẻ uống nhiều nước, tăng số lần bú mẹ, khuyến khích trẻ ăn thức mềm và đa dạng.
- Cho trẻ ăn theo nhu cầu, cần kiên nhẫn, khuyến khích và động viên trẻ ăn
- Đối với trẻ nhỏ, trực tiếp cho trẻ ăn và với trẻ lớn hơn, nên tập cho trẻ tự ăn
- Tập cho trẻ ăn phối hợp với các loại thức ăn khác nhau về mùi vị, độ cứng mềm và thay đổi cách dỗ dành trẻ
- Luôn kiên nhẫn và khuyến khích trẻ ăn. Chú ý khi trẻ đói hoặc no để có giúp đỡ phù hợp
- Hạn chế những tác động xung quanh trong thời gian cho trẻ ăn vì dễ làm trẻ mất tập trung
- Người chăm sóc trẻ nên biết: Thời gian ăn cũng là thời gian trẻ học và được yêu thương – hãy nói chuyện với trẻ và giao tiếp bằng mắt với trẻ khi cho trẻ ăn.
- Theo dõi cân nặng của trẻ thường xuyên và tiêm phòng đầy đủ
- Nên thường xuyên kiểm tra cân nặng của trẻ để theo dõi sự phát triển
- Tiêm phòng cho trẻ theo đúng lịch tiêm chủng của Trạm y tế để phòng bệnh tật
Trên đây là 10 thông điệp về nuôi dưỡng trẻ nhỏ mà các bà mẹ nên thực hiện trong quá trình chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ. Nếu bạn gặp khó khăn cần được tư vấn thêm, hãy nhấc máy gọi điện tới tổng đài tư vấn sức khỏe miễn cước 18001044 để được hỗ trợ.
>>> Xem thêm: